Het Onderwijssysteem Spreekt
- Indy Thijn
- 14 jul
- 3 minuten om te lezen
Een systemisch onderzoek naar wat gehoord wil worden
Ons onderwijssysteem piept en kraakt, daar zijn we het allemaal ondertussen wel over eens. Er is iets wat diep van binnen knaagt. Bij ouders. Bij leerkrachten. Bij bestuurders. Bij kinderen.
Een gevoel van: dit klopt niet meer. De rek is eruit. De ziel raakt steeds verder weg. De ruimte verdwijnt. En tegelijk groeit het verlangen naar een ander soort weten. Een ander soort onderwijs.
Niet nog een discussie over cijfers, wat er allemaal aan schort of welke methodes beter meebewegen met deze tijd, maar een ruimte waar geluisterd en gevoeld wordt. Echt geluisterd, naar wat onder de oppervlakte leeft.
Daarom openen we (Jolijn Fiddelaers en ik) op 10 september het veld van Het Onderwijssysteem SpreektĀ ā een collectief, systemisch onderzoek waarin we het systeem zelf aan het woord laten. Niet om te fixen, maar om te verstaan.
Terug naar de oorsprong
De eerste bijeenkomst staat in het teken van de bedding:
-Ā Wat is de oorsprong van ons huidige onderwijssysteem?
-Ā Wanneer, hoe, door wie en voor wie is het ontstaan?
Wat leeft daar nog in door (soms onbewust) in de manier waarop we leren, toetsen, selecteren, begeleiden?
We openen het veld met deze fundamentele vragen, omdat systemisch werk ons uitnodigt om terug te keren naar waar het begon. Pas als we het begin erkennen, kan er werkelijk iets nieuws ontstaan.
Jouw verbinding met het systeem.
De individu in het veld
Op deze dag gaan we ook op verkenning naar de individuele systemen van de deelnemers in de onderzoeksgroep.Ā
We stellen vragen als:
-Ā Wat bracht jou hier en (als professional) in het onderwijssysteem?
-Ā Waar gaat je hart naar uit?
-Ā Voor wie doe je het?
- Maar ook: dóór wie doe je het?
Deze beweging opent het veld, niet alleen naar het collectieve systeem, maar ook naar wat in onszelf erkend wil worden.
Het welzijn van het systeem
Het welzijn (of het ontbreken daarvan) van het onderwijssysteem toont zich aan de oppervlakte, in symptomen. Denk hierbij aan: Thuiszitters (wakkerschudders), de grote hoeveelheid burn-outs, verlies van motivatie of zingeving (zowel door de student als de professional), onveiligheid, emigratie etc.
Deze symptomen zijn geen fouten. Ze zijn richtingwijzers. Ze maken zichtbaar dat er iets in het systeem gezien, gehoord of erkend wil worden.
Tijdens de eerste bijeenkomst verkennen we gezamenlijk welke symptomen zich binnen het systeem aandienen. Als groep beslissen we welke van deze signalen we in collectieve opstellingen willen onderzoeken om uit te komen bij de dieperliggende themaās en traumaās in de onderstroom.
Van hieruit ondervinden we wat er nodig is, binnen het onderzoekstraject en daarna.
Het traject in het kort
Het Onderwijssysteem SpreektĀ is een collectief systemisch onderzoek dat loopt van september 2025 tot februari 2026, met vier fysieke bijeenkomsten:
10 september 2025
29 oktober 2025
7 januari 2026
13 februari 2026
Tussen de bijeenkomsten in is er steeds een online reflectiemoment voor integratie ā zowel in jezelf als in je dagelijkse praktijk. Er is ruimte voor een vaste onderzoeksgroep, en daarnaast een aantal plekken voor losse deelname.
Voor wie:
Voor iedereen die voelt dat het oude niet meer klopt.
Voor wie bereid is te luisteren zonder meteen te weten.
Voor wie de moed heeft om het systeem niet van buitenaf te becommentariƫren, maar van binnenuit te verstaan.